آسه سولفام پتاسیم یک شیرین کننده ناشناخته مصنوعی است. در اروپا  مردم آن را با عنوان E950 می شناسند تولید کنندگان آسه سولفام پتاسیم را با نام های تجاری Sweet One و Sunett می فروشند.

این شیرین کننده حدود ۲۰۰ برابر شیرین تر از شکر است و برای ایجاد طعم شیرین به غذا و نوشیدنی ها بدون کالری استفاده می شود. مصرف پودر آسه سولفام پتاسیم با تحریک گیرنده های طعم شیرین روی زبان عمل می کند  بنابراین فرد می تواند بدون مصرف شکر از طعم شیرین لذت ببرد.

تولید کنندگان معمولاً آسه سولفام پتاسیم را با شیرین کننده های دیگر مانند آسپارتام و سوکرالوز ترکیب می کنند . آنها این کار را برای پوشاندن طعم تلخ شیرین کننده ها انجام می دهند.

متابولیسم آسه سولفام پتاسیم در بدن

جالب است که بدن ممکن است پتاسیم آسه سولفام را مانند سایر مواد غذایی تجزیه یا ذخیره نکند. در عوض، بدن آن را جذب کرده و سپس بدون تغییر از طریق ادرار دفع می کند.

بدن انسان طوری برنامه ریزی شده است که به طعم چیزهای شیرین واکنش نشان دهد. مطالعات نشان داده است که انسولین بلافاصله پس از حس طعم شیرین روی زبان  توسط لوزالمعده ترشح می شود، این ماده حاوی کالری باشد یا نباشد این فرآیند صورت می گیرد.

بدن توسط شیرین کننده کالری صفر فریب می خورد و انتظار دارد که گلوکز به جریان خون برسد ولی این مسئله رخ نمی دهد. بنابراین ممکن است باعث افزایش اشتها شود. برخی از مطالعات نشان داده اند که شیرین کننده های بدون کالری به کاهش وزن کمک نمی کنند و این مسئله ممکن است دلیل آن را توضیح دهد.

تاثیر مصرف پودر آسه سولفام پتاسیم بر فرآیند ترشح انسولین

دریافت مواد مغذی با مجموعه وسیعی از نشانه های حسی همراه است که بدن انسان را قادر می سازد برای هضم و استفاده متابولیک آماده شود. قرار گرفتن در معرض مزه شیرین حتی قبل از مصرف باعث ایجاد واکنش های فیزیولوژیکی مربوط به ترشح انسولین یا اینکرتین به منظور کاهش سطح گلوکز خون می شود.

با این حال  شیرین کننده های مصنوعی قادر نیستند دستگاه گوارش را برای هضم و استفاده از مواد مغذی و همچنین قندها آماده کنند. قندهای طبیعی قادر به ترشح اینکرتین ها هستند و در نتیجه سلول های β  را برای ترشح انسولین تحریک می کنند، شیرین کننده های مصنوعی مستقیماً باعث ترشح اینکرتین نمی شوند زیرا این امر وابسته به مواد مغذی است.

علاوه بر این، ترشح انسولین بر اثر تعامل قندهای طبیعی و شیرین کننده های مصنوعی با گیرنده های طعم شیرین در سلول های β پانکراس با ایجاد مسیر انتقال سیگنال از طریق Ca2+ تحریک می شود. روی هم رفته، این روند ممکن است نشان دهد که شیرین کننده های مصنوعی ترشح انسولین را در مقایسه با قندهای طبیعی کمتر تحریک می کنند.

طی تحقیقات محققان متوجه شده اند که پس از مصرف چندین نوشیدنی رژیمی حاوی سوکرالوز، آسه سولفام پتاسیم و آسپارتام در مقایسه با آب گازدار در افراد سالم، سطح انسولین افزایش یافته است. با این وجود، هیچ تفاوتی در سطح انسولین با مصرف شیرین کننده ها به تنهایی در مقایسه با مصرف آب مشاهده نشد. این تحقیق نشان می دهد که شیرین کننده های مصنوعی همراه با نوشابه رژیمی یا سایر ترکیبات ممکن است بر ترشح انسولین تأثیر بگذارد.

عوارض آسه سولفام پتاسیم چیست؟

از جمله عوارض آسه سولفام پتاسیم عبارتند از:

• دیابت: در عین حال که آسه سولفام بدون کالری و قند است اما می تواند تاثیرات منفی بر ترشح انسولین داشته باشد. از عوارض آسه سولفام پتاسیم علاوه بر افزایش وزن و سندرم متابولیک می توان به ریسک ابتلا به دیابت نوع دو اشاره کرد.
• بارداری: مصرف آسه سولفام پتاسیم در زمان بارداری بسیار مضر است؛ زیرا از جفت عبور می کند و سلامت جنین را به خطر می اندازد.
• سردرد: یکی دیگر از عوارض آسه سولفام پتاسیم این است که در اثر مصرف آن ممکن است فرد دچار اختلالات متابولیک و ناهنجاری های عصبی سیناسپی در نورون های هیپوکامپ شود که این اختلال منجر به سردردهای مداوم و شدید می شود.

احتمال مقاومت به انسولین با مصرف پودر آسه سولفام پتاسیم

مقاومت به انسولین یک عامل اصلی در پاتوفیزیولوژی  دیابت نوع ۲ است که پاتوژنز آن شامل تجمع چربی در ناحیه شکم و فعال شدن مسیرهای ایمنی ذاتی است که با پیام رسانی و عملکرد انسولین تداخل دارد.

اندوتوکسمی متابولیک و ایجاد حالت التهابی میکروبیوتای روده هنگام مصرف شیرین کننده مصنوعی حداقل در جوندگان دیده شده است. بنابراین التهاب ممکن است از روده به پورت یا گردش سیستمیک منتقل شود، در نتیجه می تواند فعال شدن ماکروفاژهای پیش التهابی و ترشح سیتوکین های پیش التهابی را تحریک کند.

روی هم رفته می توان حدس زد که شیرین کننده های مصنوعی تا حدی با التهاب و اختلال در پیام رسانی انسولین و مقاومت به انسولین ایفا می کنند. با این حال ، هنوز باید بررسی شود که آیا به این یافته ها در انسان تائید می شود یا خیر.

در موش ها می توان پیامدهای متابولیکی تغییرات میکروبیوتای ناشی از شیرین کننده های مصنوعی را برای انسان ترجمه کرد. اما شواهد انسانی در مورد اثرات شیرین کننده های مصنوعی بر التهاب در حال حاضر وجود ندارد.

نکته:

دامنه این بررسی مروری بر اثرات فیزیولوژیکی شیرین کننده های مصنوعی بر کنترل وزن بدن و هموستاز گلوکز و شناسایی اختلاف نظرهای شواهد موجود بین شیرین کننده های مصنوعی مختلف در استفاده از آنهاست اگرچه شیرین کننده های مصنوعی خوش طعم بودن قندهای طبیعی را حفظ می کنند ، اما مسیرهای متابولیک آنها متفاوت است.

بنابراین ، شیرین کننده های مصنوعی بر وزن بدن و هموستاز گلوکز در مقایسه با قندهای طبیعی از طریق فرایندهای فیزیولوژیکی زمینه ای شامل میکروبیوتای روده ، چربی زایی ، ظرفیت ترشح انسولین ، جذب گلوکز روده و مقاومت به انسولین تأثیر می گذارند.

میکروبیوتای روده، به ویژه  ممکن است نقش مهمی در تأثیرات فیزیولوژیکی شیرین کننده های مصنوعی بر تنظیم وزن بدن و هموستاز گلوکز داشته باشد. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد شیرین کننده های مصنوعی می توانند با تغییر در ترکیب و عملکرد میکروبیوتای روده، باعث ایجاد دیس بیوز میکروبی روده شوند.

 آیا مصرف پودر آسه سولفام پتاسیم بر انسولین تأثیر می گذارد؟

محققان دریافتند که تزریق مستقیم آسه سولفام پتاسیم باعث افزایش ترشح انسولین در موش صحرایی با دوز مشخص می شود. همان محققان یک مطالعه آزمایشگاهی انجام دادند و لوزالمعده جدا شده موش های را در معرض محلول های آسه سولفام پتاسیم قرار دادند و دریافتند که این شیرین کننده مصنوعی یک عامل مستقل در ترشح انسولین است.

اما نتیجه گیری از مطالعات آزمایشگاهی موش صحرایی با استفاده از سلولهای جدا شده لوزالمعده یا مطالعات موش صحرایی در داخل بدن با استفاده از تزریق مستقیم شیرین کننده ها (برخلاف دوز خوراکی) دشوار است . مطالعه دیگری با استفاده از سلولهای جدا شده لوزالمعده نشان داد که تنها شیرین کننده های مصنوعی با طعم تلخ (آسه سولفام پتاسیم ، ساخارین ، استویا و سیکلامات) پاسخ انسولین را در حضور گلوکز افزایش می دهند.

توجه داشته باشید که این مطالعه آزمایشگاهی با استفاده از سلول های جدا شده بوده و وجود گلوکز پیش نیاز ترشح انسولین بود. البته ، رژیم گیرندگان شیرین کننده های مصنوعی این کار را در طول وعده های غذایی انجام می دهند  که بیشتر وعده های غذاییشان حاوی مقدار زیادی گلوکز هستند . در نهایت به نظر می رسد که آسه سولفام پتاسیم بر سطح انسولین تأثیر می گذارد  اگرچه این اثر فقط در آزمایشات نشان داده شده است و هنوز مطالعات انسانی کاملی در این زمینه وجود ندارد.