اولین تجربیات کاربرد آب پنیر در تغذیه طیور در سال های ۱۹۵۰ انجام شد. هدف استفاده از ویتامین های ب، عناصر رشد که در آن زمان به خوبی شناخته شده نبودند و هم چنین کنترل برخی بیماری ها بود. با وجود سالها تجربه، به علت ورود منابع رقیب به بازار رقابت، این روش نتوانست موفقیت زیادی به دست آورد.
آب پنیر به صورت غلیظ شده یا معمولی، به شکل آجر لیسیدنی و همچنین تخمیری یا غیرتخمیری در جیره غذایی طیور به کار رفته است.
بهترین نتیجه کاربرد آب پنیر در تغذیه طیور در زمانی حاصل شد که از مخمر ساکارومایسس فراژیلیس استفاده گردید. کاربرد این مخمر هم مشکل هضم لاکتوز را با تبدیل آن به پروتئین از بین برد و هم با تولید مقادیر قابل توجه ویتامین های محلول در آب در تعدیل کیفی آب پنیر تغییر مهمی ایجاد نمود.
کاربرد آب پنیر در تغذیه طیور
انواع طیور در مقابل مصرف آب پنیر شامل طیور گوشتی و تخم گذار است. مصرف آب پنیر در تغذیه طیور نه تنها هیچ منعی ندارد بلکه باعث بهبود عملکرد آنها نیز می شود. البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که در صورت استفاده بیش از ۷.۵ درصدی آب پنیر در تغذیه طیور می تواند نتیجه عکس به دنبال داشته باشد.
خواص آب پنیر در جیره انواع طیور چیست؟
همان طور که گفتیم طیور به دو دسته تخم گذار و گوشتی تقسیم می شوند که در ادامه درباره خواص آب پنیر در جیره انواع طیور صحبت خواهیم کرد.
خواص آب پنیر در جیره مرغ تخم گذار
- طبق تحقیقات انجام شده افزودن آب پنیر به رژیم غذایی طیور تخم گذار باعث افزایش ۵۰ درصدی میزان تخم گذاری آنها می شود و تاثیر مستقیمی در افزایش ضخامت پوسته، وزن تخم مرغ و کلسترول زرده دارد.
- آب پنیر با تقویت سیستم گوارشی طیور و تحریک سیستم ایمنی آنها در هضم غذا، جذب مواد معدنی و ویتامین ها نقش بسزایی دارد.
- شما می توانید در فصول سرد سال از آب پنیر به منظور افزایش میزان تخم گذاری در تغذیه طیور خود استفاده کنید.
- یکی از دلایل کاهش تخم گذاری طیور می تواند مربوط به بیماری های روده ای اسهال آور باشد که در صورت اضافه کردن آب پنیر به تغذیه طیور تخم گذار می توان تا حد زیادی باکتری های بیماری زای موجود در چینه دان و روده کوچک این پرندگان را کاهش داد.
- برخی بیماری های طیور خاصیت التهابی و تخریبی روده دارند که از جمله آنها می توان به بیماری انگلی کوکسیدیوز اشاره کرد که در صورت اضافه کردن آب پنیر به تغذیه طیور می توان با افزایش ایمنی بدن پرندگان با این انگل مقابله کرد.
خواص آب پنیر در تغذیه طیور گوشتی
هدف از پرورش طیور گوشتی ارتقای نرخ رشد، کاهش راندمان مصرف خوراک و سلامتی بهینه این پرندگان است که از پودر آب پنیر خشک به عنوان نوعی پری بیوتیک در تغذیه طور گوشتی استفاده می شود. از جمله خواص آب پنیر در تغذیه طیور گوشتی عبارتند از:
- افزودن آب پنیر با ph حدود ۴ درصد باعث بهبود کیفیت گوشت طیور می شود.
- از دیگر کاربرد آب پنیر در تغذیه طیور گوشتی می توان به کاهش تغذیه مصرفی آنها اشاره کرد.
- در صورت استفاده از آب پنیر در جیره مرغ گوشتی احتمال ابتلا پرنده به سالمونلا از طریق مدفوع کاهش پیدا می کند.
کاربرد آب پنیر در تغذیه دام ها
درباره کاربرد آب پنیر در تغذیه دام ها می توان گفت که در تجربیات متعددی آب پنیر حتی با ۵۰ درصد ماده خشک در جیره غذایی بره ها وارد شد به طوری که حتی ماده خشک ناشی از این منبع تا ۹۰ درصد ماده خشک جیره غذایی را تشکیل داد. افزودن اوره به اشکال مختلف آب پنیر مصرفی در نتایج حاصله بهبود چشمگیری ایجاد نمود.
نتیجه گیری
آب پنیر دارای ارزش های غذایی منحصر به فردی می باشد کلیه ابعاد ارزش های غذایی این زیر فرآورده اقتصادی و هم غذایی بسیار مطلوب باشد.
برای دام های در سنین بالاتر، تکمیل آب پنیر با آرد می تواند از نظر انرژی زائی نیز جیره را بهبود بخشد. با وجود نتایج بسیار خوبی که از تجربیات مختلف حاصل شده است، نمی توان گفت که این ماده به صورت غیر محدود می تواند در تغذیه دام ها نتایج مفید به بار بیاورد و به همین جهت برخی مهندسین پیشنهاد نموده اند که پروژه های جدید تحقیقی بیشتر در خصوص کاربردهای آب پنیر در جیره های انسانی متمرکز شود.